Adar Cymraeg mewn Coedwig Americanaidd
Mae Llenyddiaeth Gymraeg America yn faes academaidd newydd ac felly nid ar chwarae bach y mentrir diffinio’r agweddau creiddiol arno ac ateb y cwestiynau sy’n ganolog iddo. Rwyf wedi bod yn ymgodymu ag un o’r cwestiynau hyn ers nifer o flynyddoedd bellach, sef: i ba raddau y gellid sôn am lenyddiaeth Gymraeg America fel maes neu bwnc ar wahân i lenyddiaeth Gymraeg Cymru? Credaf fod mwy nag un ateb a bod yr atebion hynny i’w canfod yn y dystiolaeth gynradd ei hun. Mae’n bosibl y dylid aralleirio’r cwestiwn hwn a gofyn: i ba raddau yr oedd beirdd, llenorion, beirniaid, golygyddion a darllenwyr Cymraeg America yn credu’u bod yn perthyn i ddiwylliant llenyddol Cymraeg Americanaidd? Rwyf wedi awgrymu bod y dystiolaeth yn caniatáu i ni gasglu bod o leiaf rai Cymry Americanaidd yn synio am lenyddiaeth Gymraeg yr Unol Daleithiau yn y modd hwnnw cyn diwedd y 1850au.1
Bid a fo am arwyddocâd cymdeithasau Cymraeg, Eisteddfodau a gweithgareddau eraill sy’n tystio i dwf diwylliant llenyddol Cymraeg America, mae’n rhaid mai datblygiad gwasg gyfnodol Gymraeg yr Unol Daleithiau yw’r ffactor mwyaf allweddol. Os oedd y wasg gyfnodol yn ganolog i ddiwylliant llenyddol Cymru’r bedwaredd ganrif ar bymtheg, roedd hyd yn oed yn bwysicach yn y Gymru Americanaidd newydd gyda chymunedau Cymraeg wedi’u gwasgaru ar draws y cyfandir mawr hwnnw.
£3.00
or to access all content on this site, join today
For £35 a year you can access all lectures and articles on this site, attend lectures and receive our yearly Transactions
If you are an existing member, you can access this lecture by logging in
Filter by Volume
Filter by Subject
- 16th Century
- 18th century
- 19th century
- 20th century
- Abertillery
- Acts of Union
- Archaeology
- Architecture
- Arts
- Autobiography
- Bible
- bilingualism
- Biography
- Burma
- Business
- Cardiff
- chemistry
- Climate change
- constitutional
- contemporary
- Cycling
- Cymmrodorion Society
- David History
- David Jones
- Development Bank of Wales
- Devolution
- Dylan Thomas
- ecology
- Economics
- Education
- Edward Lhuyd
- eighteenth century
- Environment
- Film
- Folk Song
- Geology
- health
- Heritage
- Higher Education
- Historiography
- History
- History of Art
- History of Medicine
- History of music
- History of the Book
- history; History
- Horticulture
- Industrial History
- Intellectual History
- Iolo Morganwg
- Islam
- Jews
- John Nash
- journalism
- Language
- Law
- Law constitutional
- Legal History
- Legal Law
- Literary History
- Literature
- Liverpool
- Lloyd George
- London Welsh
- Male voice choirs
- Manuscripts
- Media
- medieva
- medieval
- Medieval History
- Medieval Literature
- medieval Poetry
- Military History
- Museums
- Music
- Myth
- Owain Glyndŵr
- Peter Warlock
- Philadelphia
- Poetry
- political
- Political History
- Politics
- prose fiction
- Railways
- Religion
- Religious History
- Science
- sixteenth century
- social
- Social History
- Sport
- Suffragette movement
- Swansea
- Tourism
- travel
- Tudors
- twentieth century
- Urban History
- Vikings
- Waldo Williams
- Wales
- war
- wellbeing
- Welsh Development
- Welsh development and investment
- Welsh Language
- welsh society
- Welsh writing in English
- Welsh; History
- Wild Wales
- women's history
- WW1
- WW2